Ομαλός

Το Οροπέδιο του Ομαλού βρίσκεται 38χλμ νότια της πόλης των Χανίων σε υψόμετρο 1.040 έως 1.250 μέτρων, περιτριγυρισμένο από τις υψηλές κορυφές των Λευκών Ορέων. Το οροπέδιο έχει να παρουσιάσει μια μοναδική σε ομορφιά όψη τον χειμώνα όταν πολλές φορές σκεπάζεται από τα χιόνια. Την άνοιξη χιλιάδες λογής λουλούδια, από κρόκους έως τουλίπες, καλύπτουν μεγάλο μέρος του, ενώ σε μερικά σημεία δημιουργούνται μικρά εποχικά λιμνία.
Σήμερα, από τον Ομαλό και συγκεκριμένα από την τοποθεσία Ξυλόσκαλο (υψόμετρο 1.250m), ξεκινά το μονοπάτι για την διάβαση του ξακουστού σε όλο τον κόσμο φαραγγιού της Σαμαριάς, το οποίο δέχεται χιλιάδες επισκέπτες τις ημέρες του καλοκαιριού. Εκεί βρίσκεται το δασικό φυλάκιο και ένα κέντρο πληροφόρησης για τα Λευκά Όρη και τον Εθνικό Δρυμό της Σαμαριάς. Απέναντι και πάνω από το Ξυλόσκαλο ορθώνεται με μια άγρια περηφάνια το κακοτράχαλο βουνό του Γκίγκιλου (ή Σαπημένος) με την κορφή του στα 2.080 μέτρα όπου στα αρχαία χρόνια είχε κατά την παράδοση το θρόνο του ο Κρητογένης Δίας. Δυτικά από τον Γκίγκιλο στις κορφές της Αγκαθωπής (1.768 μ.) και Ψηλάφι (1.984 μ.) πιστεύεται ότι πραγματοποιούσε ο Δίας τις αρματοδρομίες του. Μάλιστα, στις κορφές της Αγαθωπής είχαν πραγματοποιηθεί παλαιότερα χιονοδρομικοί αγώνες.
Μια από τις ωραιότερες διαδρομές στα Λευκά Όρη είναι αυτή της ανάβασης στον Γκίγκιλο που απαιτεί δυόμισι ωρών πεζοπορία. Στα μισά της διαδρομής (μια ώρα πεζοπορία από το Ξυλόσκαλο) υπάρχει η πηγή Λινοσέλλι (Σελί των Ελλήνων) όπου στα 1.500 μέτρα ύψος το νερό τρέχει όλο το χρόνο παγωμένο και όπου υπήρχε στην αρχαιότητα γνωστό μαντείο. Λίγο πριν βρίσκεται το Δαιμονόσπηλιο, άντρο και βασίλειο των δαιμόνων κατά την παράδοση, γεμάτο θρύλους. Στον Γκίγκιλο έχουν χαραχθεί πολλές αναρριχητικές διαδρομές από Έλληνες και ξένους αλπινιστές, ενώ περισσότερα από δέκα σπηλαιόβαρθρα σχίζουν την επιφάνειά του. Το βαθύτερο, με 115 μέτρα κατακόρυφη κάθοδο, το συναντάμε κατά την ανάβαση στην κορφή.
Πηγή: ⭐ Ταξιδιωτικός Οδηγός Κρήτης⛵⭐ – Οροπέδιο Ομαλού cretanbeaches.com